Ik Zorg

Eva

Eigenlijk ben ik door toeval in de zorg terecht gekomen. Ik kreeg een tijdelijke baan als schoonmaakster in een ziekenhuis, op een geriatrische afdeling. Daar mocht ik me natuurlijk niet met de zorg bemoeien, maar ik zag wel van alles. En het raakte me: de oudere mensen, hun kwetsbaarheid, de gezelligheid aan tafel. Soms hielp ik mee met eten geven - het was maar eenvoudig, maar ik vond het zó leuk.

Daarna ging het snel. Ik deed de MBO-opleiding Verpleegkundige, en werk sindsdien in een verzorgingshuis. Inmiddels doe ik ook HBO-V, en ben ik zorgcoördinator. In die positie ben ik voor cliënten, familie en behandelaars het aanspreekpunt.

Als verpleegkundige ben je in de positie om mensen te mogen helpen, als ze het niet meer zelf kunnen. Het is een cliché, maar waar: dit is dankbaar werk.
Zelf vind ik het belangrijk om zorg zo persoonlijk mogelijk te maken. Als ik een nieuwe bewoner zie, vraag ik me altijd af: wie was je vroeger? Wat vond je vroeger leuk, of belangrijk? Mensen die in dementie zijn verzonken, vertellen dat niet uit zichzelf. Soms lukt het om bij mensen een snaar te raken, en dat vind ik echt fantastisch om te zien. Als je voor iemand zorgt, wil je diegene het gevoel geven dat hij er toe doet. Een bewoonster van mijn afdeling zegt vaak tegen mij: “Oh, Eva, wat fijn dat je er bent!” Als je bij een bewoner, ondanks de dementie, toch een blijvende indruk kan achterlaten, dan weet je dat je je werk goed doet.

Anke

Als begeleider dagbesteding zorg ik ervoor dat mensen overdag iets kunnen doen waar ze blij van worden. Dat kan van alles zijn: lezen, spelletjes, een uitstapje.
Mijn uitgangspunt is: wie ben je? Wat vind je leuk, waar word je gelukkig van? Sommige mensen kunnen het goed vertellen, soms is het de familie die ons nader laat kennismaken met de bewoner.

Ik krijg altijd veel energie van de verrassende situaties die je in dit werk meemaakt. Laatst reden we met een groepje bewoners in een paardentram, toen een demente mevrouw, die normaal gesproken altijd stilletjes was, plotseling naar een boerderij en een weiland wees: “Daar heb ik gewoond, en daar speelde ik altijd.” Er kwam een heel verhaal los: over haar jeugd, haar ouders, de boerderij, de natuur. Na afloop ben ik naar haar Verzorgende gegaan, om te kijken wat we hiermee konden doen. Inmiddels is het leefplan van deze mevrouw aangepast, en gaan vrijwilligers veel meer met haar naar buiten.

Mensen denken wel eens dat het saai is om met ouderen te werken, maar dit is verre van saai. En ook niet moeilijk. Als je de mens echt zíet, dan is er altijd een verhaal, hoe dement of beperkt iemand ook is. En als je dan vervolgens ook iets met zijn of haar verhaal kunt doen - zingen, vissen, breien, lezen, dieren aaien, wat dan ook - dan wordt het leven toch veel leuker?

Dick

Toen ik ooit begon in de zorg, in 1980, had ik voor ogen dat ik in de zorg mensen kon helpen herstellen, zodat ze zelf verder konden, en hun eigen keuzes konden maken. Dat was toen mijn drive, en eigenlijk nog steeds.

Het ligt misschien ook wel voor de hand: je wil je leven toch leven zoals jij dat wil? Al is dat in een verpleeghuis niet altijd makkelijk. Als verpleegkundige probeer je mensen te helpen om hun leven te leiden, zo dicht mogelijk bij wat nog mogelijk is. Daar praat ik veel over met cliënten: wat wil je graag, wat kan je nog, en waarbij kan ik je helpen, zodat je nog energie overhoudt om iets te doen wat jij zinvol vindt? Ik heb die een cliënt zoveel mogelijk alles zelf wil doen, maar ik heb ook een cliënt die ik help bij het wassen en aankleden, zodat hij er nog energiek bij kan zitten als zijn familie op bezoek komt.

Als verpleegkundige ben je er voor de dagelijkse zorg, maar net zo veel voor de mentale ondersteuning. Als een cliënt de dag start met een gevoel van: “Zo hoeft het van mij niet meer”, dan ben jij degene die luistert, analyseert, en wijst op wat er allemaal nog wél kan, en wat wél is gelukt. Uiteindelijk ga je altijd samen op zoek naar het meest haalbare.

Marjolein

Ik ben negen jaar lang vrachtwagenchauffeur geweest. Nu ben ik verpleegkundige. Het bedrijf waar ik voor reed, ging namelijk failliet, en bij het UWV stelden ze een leer- en werktraject voor in de zorg. Ik ben niet bang aangelegd, dus ik dacht, waarom niet?

In het begin was het wel even omschakelen: ik was gewend aan in m’n eentje in de vrachtwagen te zitten, en nu werd ik de hele dag omringd door mensen. Maar ik merkte al snel dat dit werk niet zomaar werk is, maar echt iets wezenlijks is. Je kunt het leven voor dementerende ouderen aangenamer maken, als je hun gedrag goed observeert, en kijkt wat ze nodig hebben en wat hen goed doet. Dat kan een knuffel zijn, maar ook een muziekje. Door gewoon je werk te doen, maak je het voor anderen mogelijk om zo prettig mogelijk te leven.

Dat maakt dat je soms een heel goede verstandhouding met elkaar krijgt. Ik weet nog goed dat ik dienst had op de ochtend dat mijn scheiding net officieel was. Ik stapte de kamer van een bewoonster binnen, en ze keek me aan en vroeg: “Wat is er meisje. Is je verkering soms uit?” Ze zag me wit wegtrekken, en ze was ontzettend lief voor me. Ik kon echt even mijn verhaal bij haar kwijt, terwijl dat normaal gesproken altijd andersom was!

Als verpleegkundige ben je voor een patiënt belangrijk, maar andersom is dat eigenlijk net zo.